The Khan Academy

အင်တာနက်ဆိုတာ လေ့လာနည်း မသိခဲ့ရင် ဘာမှ လေ့လာစရာမရှိတဲ့ ဖျော်ဖြေရေးသီးသန့် ဝန်ဆောင်မှု တစ်ခုလိုပဲ - အင်တာနက် အသုံးပြုခြင်းဟာ ကောင်းလား ဆိုးလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို ကိုယ်ကိုယ်တိုင်ပဲ ကြိမ်ဖန်မနည်း မေးခဲ့ဖူးတယ် - အဲ့မေးခွန်းကိုပဲ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကြိမ်ဖန်မနည်း ဖြေခဲ့ဖူးပြီ - ဒါပေမယ့် အင်တာနက် သုံးလာခဲ့တာ ကာလအပိုင်းအခြား တစ်ခုကို ရောက်လာခဲ့တော့ အင်တာနက်ရဲ့ ကောင်းမွေဆိုးမွေတွေ အကြောင်းကို တော်တော်လေး တီးမိခေါက်မိ ရှိလာခဲ့ပြီ -

တစ်ချို့ လူကြီးတွေက အင်တာနက် သုံးတာ မကောင်းဘူးလို့ မြင်တယ်။
တစ်ချို့ လူငယ်တွေက အင်တာနက်ဟာ မရှိမဖြစ်လို့ ယူဆတယ်။
အင်တာနက်ကြောင့်ပဲ လူငယ်တော်တော်များများ ပျက်စီးနေကြတယ်။
အဲ့ဒီ့ အင်တာနက်ကြောင့်ပဲ လူငယ်တော်တော်များများ ထိပ်ကို ရောက်သွားကြတယ်။

တကယ်တော့ အင်တာနက်ဟာ ကောင်းမွေ ဆိုးမွေဆိုတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို ဘယ်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမှ ဖန်တီးမပေးဘူး - အင်တာနက်သုံးခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ကောင်းမွေ ဆိုးမွေဆိုတာ လူငယ်တွေ ကိုယ်တိုင်ပဲ ဖန်တီးနေကြတာ။ တကယ်တော့ အင်တာနက်ဟာ လေ့လာမယ်ဆိုရင် လူငယ်တွေအတွက် တန်ဖိုးဖြတ်လို့ မရတဲ့ ပညာရေးရင်းမြစ်တွေ မကုန်မခမ်းနိုင်အောင် ရိှပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တော်တော်များများကတော့ ရောထွေးနေတယ်။ လူဆိုတဲ့ သဘောက ကောင်းကောင်းကန်းကန်း တန်ဖိုးရှိတဲ့ အရာဆိုရင် ဘယ်သူမှ အလကား မပေးချင်ကြဘူး - ဥပမာ ကိုယ့်အတွက် အကျိုးရှိမှ - ကိုယ့်အတွက် ချက်ချင်း မကျိုးမဖြစ်တောင် နောက်တစ်ချိန်မှာ အကျိုး ရှိကောင်း ရှိလာနိုင်မယ်လို့ ထင်မှ ပေးကမ်းပါတယ် စွန့်ကျဲပါတယ် လှူဒါန်းပါတယ် အမည်ခံပြီး ပေးချင်ကမ်းချင် ကြတာမျိုး။ ဒီလို လူတွေက ဘဝထဲမှာတင် ရှိတာမဟုတ်ဘူး - အင်တာနက်ပေါ်မှာလည်း ရှိတယ်။ အဲ့လို လူတွေများလာတော့ နောက်ပိုင်း ဘယ်လိုဖြစ်လာလဲ ဆိုရင် သူလိုကိုယ်လို လူတော်တော်များများက အလကားပေးတာဆို အင်လို့ပဲ ထင်ကြတော့တယ်။ ပိုက်ဆံလေး ပေးပြီးဝယ်သုံးလိုက်ရမှ အစစ်ရတော့ မလိုလို - ငွေလေးပေးလိုက်ရမှ အပြည့်အတင်း ရတော့မလို ထင်မှတ်လာကြတယ်။ တကယ်တော့ အင်တာနက်ပေါ်မှာ ပညာရေးပိုင်းဆိုင်ရာ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး အလကားမတ်တင်း ပိုက်ဆံတစ်ပြားတစ်ချပ် မရပဲ ကိုယ်ပိုင်အချိန်တွေထဲကနေ အတိုင်းအတာ တစ်ခုထိ အချိန်ပေးပြီး မျှဝေပေးနေတဲ့ ပညာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖြန့်ဖြူးသူတွေ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကောင်းတွေ တော်တော်များများကို ရှိပါတယ်။

တစ်ချို့က စာအုပ်စာတမ်းတွေ Free ပေးတယ် - တစ်ချို့က Video clips တွေလုပ်ပြီး ဝေမျှတယ် - လူတစ်မျိုး ပုံစံတစ်ခုနဲ့ ဝေမျှနေကြတာကို ကြည့်ပြီး တစ်ချို့က အလကားမတ်တင်း ရတဲ့ ဒီဝေမျှကို နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကဲ့ရဲ့နေကြတာ ရှိတယ်။ တကယ်တော့ မျှဝေမှုတစ်ခု ကောင်းတယ် မကောင်းဘူးဆိုတာ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်ရဲ့ သီးသန့်အမြင်တစ်ခုတည်းနဲ့ ပိုင်းဖြတ်လို့ မရနိုင်ပါဘူး။ တကယ်လို့ ကိုယ်က ပညာရပ်ပိုင်း ဆိုင်ရာ Professor တစ်ယောက်ဆိုရင် Techanical terms တွေကို ကောင်းကောင်း သိတာမို့လို့ ဆွေးနွေးမှု တစ်ခုကို ကြည့်တဲ့ အခါ သူကျွမ်းကျင်ပြီးသား စာလုံးတွေနဲ့ ဖော်ပြတာမျိုးကို ပိုပြီး သဘောကျကောင်း ကျလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် Techanical terms ကိုဘာမှ မသိတဲ့ လေ့လာသူတစ်ယောက်ဆိုရင်တော့ တတ်နိုင်သမျှ အခြေခံအကျဆုံးထိ ဆင်းပြီး ရှင်းပြတာမျိုးကို ပိုလိုချင်လိမ့်မယ်။ အဲ့တော့ လူတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုပေါ် မူတည်ပြီး လိုလားချက်က ပြောင်းသွားတာမို့လို့ ဒီလိုမျိုး ကိစ္စတွေက အငြင်းပွားနေဖို့ မသင့်ဘူး။ ကျွန်တော့် အမြင်နဲ့ ပြောရရင်တော့ သင်ကြားမှုတစ်ခုဟာ သင်ယူမယ့်လူရဲ့ အခြေခံအရည်အသွေးကို လိုက်ပြီး တတ်နိုင်သမျှ အသေးစိတ်တာ အဖြစ်သင့်ဆုံးပဲလို့ ထင်မိတယ်။

အဲ့တာနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး ကိုယ် ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ ပညာရေးစနစ် - ကိုယ်ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ မြန်မာမှု ပညာရေး အသိုင်းအဝိုင်းကို ပြန်ကြည့်တော့ လွဲမှားနေတာတွေလည်း မနည်းမနောတွေ့ခဲ့ရတယ်။ ဥပမာ ဆိုကြပါစို့ -

ကျွန်တော်တို့ကို ကလေးတစ်ယောက်က သူနားမလည်တဲ့ သချာင်္ပုစ္ဆာ တစ်ပုဒ်ကို ဖြေရှင်းနည်း လာမေးပါပြီတဲ့ - ကျွန်တော်တို့ သူလာမေးတဲ့ ပုစ္ဆာကို ကြည့်လိုက်တော့ အကြည့်တစ်ချက်နဲ့တင် အဖြေက တန်းထွက်နေပြီ - သူ့အတွက် အရမ်းခက်ခဲနေတဲ့ ပုစ္ဆာလေးကို ကျွန်တော်တို့ တစ်ချက်ကြည့်ရအောင် - ပုစ္ဆာက -

7x = 14

ဒီပုစ္ဆာကို ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်ကနဲကြည့်တော့ x ရဲ့ တန်ဖိုးဟာ 2 ဆိုတဲ့ အဖြေကို ချက်ချင်း တန်းရတယ် - အဖြေတန်းရတာတော့ ဟုတ်ပြီ - အဲ့အဖြေဘယ်လို ရတယ်ဆိုတာ ကလေးကို ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လို ရှင်းပြကြမလဲ ? ဒီအချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်သန်းခဲ့ကြတဲ့ ပညာရေး စနစ်ကို တစ်ချက်လောက် ပြန်ဆွဲခေါ်ကြည့် ကြရအောင်။ ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်သန်းခဲ့ကြတာ ဘာလာလာ အလွတ်ကျက် ပညာရေး စနစ်ဖြစ်တယ်။ 7x = 14 ဆိုတဲ့ ပုစ္ဆာကို မဖြေရှင်းနိုင်တဲ့ ကျောင်းသားတစ်ယောက် ကျွန်တော့်ကို စာလာမေးရင် ကျွန်တော် အရင်ဆုံး မှတ်ချက်ပေးမိမှာတော့ မင်းအလီမကျက်ဘူးလားဆိုတဲ့ မှတ်ချက်ပဲ ဖြစ်မှာပဲ။

သွား အလီစာအုပ်ယူ - အလီ ခုချက်ချင်း ကျက်
အလီရရင် ပြန်လာခဲ့ - အလီကျက်လို့ ရရင် ဒီ ပုစ္ဆာမင်းတွက်လို့ ရလိမ့်မယ်။

ကလေးက ကျက်ပါပြီ -

တစ်တစ်လီ တစ် - နှစ်နှစ်လီ နှစ်
လေးနှစ်လီ ရှစ် - ဆယ့်နှစ် နှစ်လီ နှစ်ဆယ့်လေး

ကျက်လို့ ရသွားတော့ ကလေးက ပြန်လာပြီ -

ဒီမှာတွေ့လား ပုစ္ဆာက 7x = 14 - အဲ့တော့ x နဲ့ မြှောက်ထားတဲ့ 7 ကို ညီမျြှခင်းရဲ့ ဟိုဘက်ကို ပို့ - ဒီဘက်မှာ 7 က x နဲ့ မြှောက်ထားတယ်ဆိုတော့ ဟိုဘက်ခြမ်းကို ရောက်ရင် 14 ကို 7 နဲ့စား။ အဲ့လို စားတော့ ခုနှစ် နှစ်လီ 14 မဟုတ်ဘူးလား - အဲ့တော့ x = 2 ရတယ်။ ဒါ ကျွန်တော်တို့ ရှင်းပြနေကျ နည်းပဲ။ အဲ့တော့ အဖြေကတော့ ထွက်ပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ဒီ သင်ကြားမှု စနစ်ကနေ ကလေး ဘာရသွားသလဲ ?? တကယ်တော့ ကလေးဘာမှ မရပါဘူး - ကလေးစိတ်ထဲမှာ ဒီပုစ္ဆာကနေ ပညာမရပဲ ငါအလီ မရရင် ဒီပုစ္ဆာတွက်လို့ မရနိုင်တော့ဘူး ဆိုတဲ့ Pressure ပဲ ရသွားတယ်။ဒါဟာ သိပ်ကြောက်ဖို့ကောင်းတဲ့ ပညာရေး ရည်မှန်းချက် ဆုံးရံှုးမှုတစ်ခုပဲ။ ဒီမှားယွင်းတဲ့ ယုံကြည်ချက်နဲ့ ရှင်သန်နေတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ သင်ကြားမှုစနစ်ကြောင့် Pressure ဒဏ်ကို မခံနိုင်တဲ့ လူငယ်တော်တော်များများ ပညာရေးကို စိတ်ကုန်သွားကြတယ်။ တစ်ချို့လူငယ်တွေ ပညာရေးတစ်ပိုင်း တစ်စနဲ့ လမ်းမှားလိုက်သွားကြတယ်။

အဲ့တော့ 7x = 14 ဆိုတဲ့ ပုစ္ဆာကနေ အလီကျက်စရာ မလိုပဲ ကလေးတစ်ယောက်ကို ဖြေရှင်းနည်း ဘယ်လို သင်ပေးကြမလဲ။ တကယ်တော့ 7x = 14 ဆိုတာ x ကို ခုနစ်ကြိမ် ခုနစ်ခါ ပေါင်းထားခြင်းဟာ 14 နဲ့ ညီတယ်ဆိုတဲ့ သဘောကို ကလေး အရင် သိထားဖို့ လိုတယ်။ ဆိုလိုတာ -

x + x + x + x + x + x + x = 14 ပေါ့

အဲ့ကနေ ညီမျြှခင်း တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက်ကို အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း အချိုးညီအောင် ပိုင်းပြီး အဖြေရှာရင် အလီကျက်စရာမလိုပဲ အဖြေရမယ်ဆိုတာကိုတော့ ကျွန်တော်တို့ ငယ်ရွယ်စဉ် တစ်ချိန်က မသိခဲ့ကြဘူး။

တကယ်တော့ ဒီအကြောင်းအရာက Khan Academy အကြောင်းရေးထားတဲ့ ပို့စ်တစ်ခုကို ဖတ်မိပြီး စိတ်ထဲ ဖြစ်မိတာလေးကို ပြန်ရေးထားတာပါ။

Khan Academy ဆိုတာ လေ့လာသူ ကျောင်းသားလူငယ်တွေအတွက် Free educational videos တွေကို ဝေမျှပေးနေတဲ့ ပညာရေး ဆိုဒ်တစ်ခုလို့ ပြောလို့ ရပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်က "Deliver a world-class education to anyone anywhere." ပါ။ ပြောရရင် အပေါ်မှာ ပြောခဲ့ပြီးတဲ့ ပိုက်ဆံတစ်ပြားတစ်ချပ် မရပဲ ကိုယ်ပိုင်အချိန်တွေထဲကနေ အတိုင်းအတာ တစ်ခုထိ အချိန်ပေးပြီး မျှဝေပေးနေတဲ့ ပညာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာဆိုဒ်ကောင်း တစ်ခုပေါ့ - အံ့သြဖို့ ကောင်းတာ ဆိုဒ်ကို တည်ထောင်ပြီး lessons ပေါင်းများစွာကို အခမဲ့မျှဝေပေးနေတဲ့ Mr.Khan ရဲ့ အားထုတ်မှုပါပဲ။

အဲ့မှာ တင်ပေးထားတဲ့ Videos တွေကို ကြည့်မိတော့ ဘာမှ အတွေ့အကြုံ မရှိတဲ့ လူတစ်ယောက်ကိုတောင် နားလည်နိုင်အောင် ရှင်းပြပေးနိုင်တာ တွေ့ရတယ်။ သွား ခု အလီကျက်ဆိုတဲ့ Pressure ပေးနည်းမျိုး မဟုတ်ဘူး။  ဒီအောက်မှာ ဖော်ပြပေးထားတဲ့ ဗွီဒီယိုလေးကို အစမ်းကြည့် ကြည့်ပါ။

အဲ့တော့ ဘာသွား သတိထားမိလည်းဆိုရင် နိုင်ငံတိုးတက်ဖို့ ဖွံ့ဖြိုးဖို့ဆိုတာ ခဏဘေးချိတ်ထားလိုက်ဦး ကျွန်တော်တို့ သားသမီးတွေရဲ့ အနာဂတ်ပညာရေးအတွက် ကျွန်တော်တို့တွေရဲ့ ခေါင်းဟာ Pressure ပညာရေး ကို လက်ဆင့်မကမ်းမိဖို့ အများကြီး လေ့လာဖို့လိုပြီ ဆိုတာ သတိထားမိ လာခဲ့တယ်။

အဲ့တော့ နိဂုံးချုပ်ချင်တာ မိသားစုဝင်များ အနေနဲ့ အင်တာနက်ကို အသုံးပြုပြီး ကိုယ့်ဘဝအတွက် အကျိုးပြုမယ့် လေ့လာမှုတွေ လုပ်ဆောင်ကြပါ - လက်ဆင့်ကမ်းနိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်ကြပါ။ အင်တာနက်ကြောင့် ပျက်စီးရတဲ့ လူငယ်မျိုး မဖြစ်စေပဲ - အင်တာနက်ကြောင့် ထိပ်ကို ရောက်သွားတဲ့ လူငယ်တွေ ဖြစ်လာဖို့ တည်ဆောက်ကြပါလို့ အဆုံးသတ်မှာလိုက်ချင်ပါတယ်။

KznT.